သမိုင်း

ဒူရူမျိုးနွယ်စုများသည် ရှေးယခင်က သံလွင်မြစ်ဖျားပိုင်းတွင် နေထိုင်ရာမှ တဖြည်းဖြည်း မြစ် အောက်ပိုင်းသို့ပြောင်းရွေ့နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သံလွင်မြစ်မှ လုံဂွေတောင်ကိုကျော်ဖြတ်ကာ ထရုံ ချောင်းဖက်ကို စုန်ဆင်းခဲ့ကြသည်။ ထရုံချောင်းနားတွင် ရှေးယခင်က ဖုန်ဂရိန်ခေတ်တွင် မခွန်ဒမ်းတွင် မနောပွဲကြီးကျင်းပခဲ့ကြကြောင်း သမိုင်းရှိခဲ့သည်။ မနောပွဲပြီးနောက်ပိုင်းတွင် တစ်ချို့သည်မနောပွဲပြုလုပ်ရာ ထရုံမြစ်အောက်ပိုင်းသို့စုန်ဆင်းကြကာ မခွမ်ကန်ဖက်၊ ချောင်းနှစ်ခုစုံရာ(ထလော့ချောင်း နှင့် ထရုံချောင်း)ဖက်သို့ရောက်ရှိခဲ့ကြသည်။ တစ်ချို့သည် ချောင်းအောက်ပိုင်းသို့ ပြောင်းရွေ့နေထိုင်ကာ တစ်ချို့မှာမူ ချောင်းဖျားပိုင်းသို့ ပြောင်းရွေ့ နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ ချောင်းအောက်ပိုင်းသို့ပြောင်းရွေ့နေထိုင်သူများကို အနမ်ဖိုင်း နှင့် ရမွန် ဟုခေါ်သောသူများ ဖြစ်သည်။ ရမွန်များသည် ရင်ဆီချောင်း(ချန်တန်ချောင်း)၊ တဇန်ဒေသ နေထိုင်သူများဖြစ်သည်။ ထို့နောက် လာဒမ်းချောင်းကြား ထိုချောင်း အထက်ပိုင်းတွင် နေထိုင်သူများကို အခူးဖိုင်းဟုခေါ်တွင်ကြသည်။ အခူးဖိုင်းများသည် ထရုံချောင်းဆုံ နှင့် ထလော့ချောင်း အထက်ပိုင်းတွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခူးဖိုင်းအထက် ဒဇူဝမ်ချောင်းအထက်တွင် နေထိုင်သောလူများကို ဒဇူဝမ် ဟုခေါ်သည်။ ဒဇူဝမ်ချောင်းနှင့် ဒဗလုချောင်းနားတွင် နေထိုင်သော လူများကို ထလာဝမ်ဟုခေါ်သည်။ ထို ဒဇူဝမ် နှင့် ထလာဝမ် လူအများစုသည် ဂေါင်နန်မြစ်ဖက် မလော့ထတောင်ဖက်ကို ကျော်ဖြတ်ကာ ယခု ထရုံချောင်းဖက်ကို ရေကြည်ရာ မြက်နုရာ ရှာဖွေ ရင်းသွားလာခဲ့ကြသည်။ အခူးဖိုင်းများသည် အရှေ့ဖက်ကို ခရီးပြုသူများနှင့် သံလွင်မြစ် အထက်သို့ပြောင်းရွေ့နေထိုင်သူများရှိခဲ့သည်။ အခူဖိုင်း အထက်တွင် နေထိုင်သော လူများကို ဇဟွန် ဇဟိုင်ဟုခေါ်သည်။ ဇဟွန် ဇဟိုင်များသည် ပန်နမ်းဒင် လုံရဒမ်းမှ မရီချောင်းမ ထိနေထိုင် သောသူများဖြစ်သည်။ ဒူရူမျိုးနွယ်စုတွင် ပါဝင်သော မျိုးနွယ်များမှာ သံလွင်မြစ်နေထိုင်သောသူများ ဒူရူဘာသာစကားပြောကြသောအနွန်များ၊ ထရုံချောင်း တစ်လျောက် နေထိုင်သော ထရုံများ၊ ဇယ်ဝိုင်များ၊ ထရုံချောင်း အလယ်တွင် နေထိုင်ကြသော မူဇင်းဟု ခေါ်တွင်သောသူများ၊ ဒဇူဝမ်၊ ထလာဝမ်၊ အနမ်ဖိုင်၊ အခူဖိုင်း၊ ရမွန်၊ ဇဟွန် ဇဟိုင်၊ ထလု၊ ဒလောင် စသည်တို့ဖြစ်သည်။